Slimme bacterie manipuleert gastheer

AMSTERDAM - Bacteriën zijn slimmer dan menigeen denkt. De bacterie die oorontsteking veroorzaakt slaagt er zelfs in om de hulp van zijn slachtoffer in te schakelen tegen de concurrentie. Hij weet zijn gastheer zo te manipuleren dat deze een andere - concurrerende - bacterie opruimt, terwijl hijzelf met rust gelaten wordt. Het artikel hierover verschijnt in het nieuwe tijdschrift PloS Pathogens, meldt Kennislink.
Het gaat om twee soorten ziekteverwekkers, die beide de slijmvliezen van de neus en longen infecteren. De bacterie Haemophilus influenzae is de veroorzaker van de oorontstekingen waar kleine kinderen vaak last van hebben. Streptococcus pneumoniae, een andere bacteriesoort, is een belangrijke veroorzaker van longontsteking bij alle leeftijdsgroepen. De wetenschappers hebben de relatie tussen deze twee soorten bestudeerd.
Het onderzoek werd uitgevoerd bij muizen. De dieren konden succesvol geïnfecteerd worden met elk van beide bacteriën afzonderlijk. Echter, wanneer ze allebei de bacteriën tegelijkertijd toegediend kregen, verdween Streptococcus pneumoniae binnen korte tijd volledig, zodat alleen Haemophilus influenzae over bleef.
Wat de onderzoekers opviel was een verhoogde hoeveelheid witte bloedcellen in het geïnfecteerde gebied wanneer beide soorten ziekteverwekkers aanwezig waren. Dit bleek inderdaad de oorzaak te zijn van het verdwijnen van Streptococcus pneumoniae. Bij muizen zonder witte bloedcellen bleef de dubbele infectie namelijk gewoon bestaan. Uit verder onderzoek bleek dat Haemophilus influenzae een stof produceert die witte bloedcellen aanzet tot het vernietigen van zijn concurrent.
Op deze manier wordt de gastheer - mens of muis - door bacteriën gebruikt als een gereedschap in de concurrentie met andere bacteriën. Dit kan heel belangrijke informatie zijn, omdat dit soort mechanismen voor onverwachte effecten kunnen zorgen wanneer men antibiotica gebruikt. Antibiotica zijn namelijk alleen voor bepaalde soorten bacteriën dodelijk. Andere soorten blijven dus over, waardoor ingewikkelde evenwichten zoals de bovenstaande verstoord kunnen raken.
(Bron)