'Dijken moeten fors versterkt'

DEN HAAG - Om Nederland 'waterveiliger' te maken moeten de dijken drastisch omhoog, verbreed of versterkt worden. Het benodigde geld moet komen uit een op te richten Deltafonds dat gevoed wordt door leningen en aardgasbaten.
Dat beveelt de Deltacommissie onder leiding van oud-landbouwminister Cees Veerman woensdag aan. Ook waarschuwt de commissie voor een tekort aan zoetwater.
Dat de veiligheid achter alle dijken tien keer groter moet zijn dan nu, staat bovenaan een lijst van twaalf aanbevelingen. De normen moet hiertoe snel, uiterlijk 2013, vastgesteld worden.
Het langverwachte advies stoelt op de verwachting dat de stijging van de zeespiegel door de klimaatverandering mogelijk groter zal zijn dan verwacht: "van 0,65 tot 1,30 meter in 2100 en van 2 tot 4 meter in 2200 (inclusief bodemdaling)".
Voor een veiliger Noordzeekust is het noodzakelijk om door te gaan met het opspuiten van zand. Aan kustverbreding hangt de commissie nadrukkelijk een prijskaartje.
"Als deze zandsuppletie wordt vergroot om de Hollandse en Zeeuwse Noordzeekust met bijvoorbeeld 1 km uit te breiden om zo ruimte te scheppen voor functies als recreatie en natuur, is een aanvullend bedrag nodig van 0,1 tot 0,3 miljard euro per jaar."
De minister-president moet een hoofdrol krijgen als voorzitter van een ministeriële stuurgroep. De waterveiligheid dwingt tot keuzes in grondgebruik, wat de ontwikkeling raakt van land en natuur, stedelijke ontwikkeling en havens, stelt de commissie.
Terwijl Nederland zich wapent tegen de voorspelde toestroom van rivier- en zeewater, waarschuwt de Deltacommissie ook voor een tekort aan zoetwater.
Door het stijgende zeewater dringt het zoute water verder het land in via de rivieren en het grondwater. Mede door de langere periodes van droogte komt de zoetwatervoorziening in gevaar, aldus de commissie.
Die wil dan ook meer ruimte voor de opslag van zoet water en denkt dat dat ook kansen biedt.
Als zoet water schaarser wordt, is het nodig om meer ruimte te vinden voor zoetwateropslag. "De verwachting is dat met toenemende schaarste de prijs van zoet water steeds hoger zal worden. Dit zal bijdragen aan innovaties om effectiever met water om te gaan."
Het Deltaprogramma vergt tot 2050 1,2 tot 1,6 miljard euro per jaar, en voor de periode 2050-2100 0,9 tot 1,5 miljard per jaar. Gemiddeld genomen gaat het om 1 tot 1,5 miljard euro langlopende investeringen tot 2100, 0,2 tot 0,3 procent van het nationale inkomen.
Door het Deltafonds staat de financiering los van politieke voorkeuren of economische tegenspoed.
Het kabinet is positief over de aanbevelingen van de Deltacommissie. "Het kabinet neemt de handschoen op", aldus premier Jan Peter Balkenende woensdag bij de presentatie van Veermans rapport.
De premier kondigde aan dat het kabinet volgend jaar met een Deltawet komt waarin de financiering wordt geregeld van de noodzakelijke maatregelen en waarin de rolverdeling van de betrokken partijen wordt geschetst.
"Als we het verstandig aanpakken komt Nederland uit deze strijd tegen het wassende water opnieuw sterker tevoorschijn", aldus Balkenende.
Staatssecretaris Tineke Huizinga (Waterstaat): "Laat 2008 de geschiedenis ingaan als het jaar waarin wij de toekomst van dit land hoog op de agenda hebben gezet".
De commissie denkt aan investeringen van "meer dan 100 miljard over 100 jaar". Balkenende wilde zich niet erop vastpinnen hoeveel geld dit kabinet er al voor over heeft.
Het proces zal decennia duren en geldt niet alleen deze kabinetsperiode, stelde de premier.
Het CDA-idee voor een tulpeiland voor de kust vindt de commissie te duur. De voorkeur heeft aanzanding voor nieuwe duinen, natuur en een grotere veiligheid, aldus Veerman. Volgens Balkenende is het idee van een eiland voor energieopwekking desondanks 'zeer wel mogelijk'. Volgens hem sluit het een het ander niet uit, maar "kust- en dijkversterking hebben de hoogste prioriteit".
(Bron)