Gebruik van vuur relatief recent in Europa

AMSTERDAM - Het gebruik van vuur door de prehistorische mens in Europa kwam zo'n drie- tot vierhonderdduizend jaar geleden op gang.
Dat is verrassend, omdat de mens ongeveer een miljoen jaar geleden naar Europa trok en in de tussenliggende periode het relatief koude klimaat van dit werelddeel zonder vuur heeft overleefd.
Wil Roebroeks van de Universiteit van Leiden en Paola Villa van de Universiteit van Colorado schreven een artikel over het gebruik van vuur door de vroege mens.
Hun bevindingen worden dinsdag in het wetenschappelijke tijdschrift Proceedings of the National Academy of Sciences gepubliceerd.
Een onderzoek naar 141 archeologische vindplaatsen in Europa leverde geen bewijs op dat de mens meer dan vierhonderdduizend jaar geleden al vuur gebruikte. Na deze periode gebruikten Neanderthalers en de moderne mens wel vuur om zich te warmen, op te koken en als licht, blijkt uit vondsten.
Het onderzoek roept de vraag op hoe de mens honderdduizenden jaren lang kon overleven in het Europese klimaat, dat een stuk kouder is dan het klimaat in Afrika, van waaruit de mens zich over de wereld verspreidde.
Mogelijk paste de mens zich aan de koude aan door een actieve levensstijl en een eiwitrijk dieet. Bekend is dat de vroege mens vlees, vis en schaaldieren rauw at.
In Israël en op enkele vindplaatsen in Afrika is wel bewijs gevonden dat de mens meer dan vierhonderdduizend jaar geleden vuur gebruikte.
De theorie dat de mens relatief recent vuur maakte, wordt niet onderschreven door Richard Wrangham, archeoloog aan de universiteit Harvard en auteur van het boek Catching Fire: How Cooking Made Us Human.
Hij beweert dat het koken van voedsel mogelijk al twee miljoen jaar geleden plaatsvond. Door voedsel te koken werd de voedingswaarde van het eten vergroot en de evolutie van de mens bespoedigd. Hersenen zouden door dit voedselrijkere dieet zijn gegroeid, zodat de vroege mens kon evolueren tot de moderne, aldus Wrangham.
Mogelijk zijn verbrande botten en as verdwenen of verwaaid, waardoor er nu geen bewijzen worden gevonden voor vroeg vuurgebruik, meent Wrangham.
Villa brengt hier tegenin dat in een grot in Zuid-Afrika wel degelijk verbrande botten uit een vroegere periode, namelijk een miljoen jaar geleden, zijn gevonden. "Verbrande botten blijven dus bewaard", zei ze.
"Dit artikel vertegenwoordigt zeer duidelijk de archeologische conclusies van wat Wil Roebroeks zeer elegant een geval van 'science friction' noemt. Dit komt voort uit de botsing tussen archeologisch en biologisch bewijsmateriaal", schreef Wrangham in een e-mail. "Hoe dan ook, we hebben een mooie puzzel."
(Bron)