Makaken nemen democratische beslissingen

AMSTERDAM - Makaken gebruiken een democratisch model om gezamenlijke beslissingen te nemen. De apen raadplegen elk groepslid voordat ze besluiten waar ze heen gaan, of wat ze gaan doen. Dat blijkt uit een studie van de Franse onderzoekster Odile Petit.
De biologe volgde met een camera twee groepen makaken in een afgesloten natuurpark in Indonesië. Ze filmde vier maanden lang hoe de apen zich gedroegen als er gezamenlijke beslissingen moesten worden genomen.
Al snel merkte Petit dat elke aap invloed uitoefende op het uiteindelijke besluit. Wanneer een groep besloot zich te verplaatsen naar een andere locatie, begon dat steeds met één aap die een paar meter bij de rest vandaan schuifelde en daarna omkeek.
Meestal volgden dan de andere apen. Maar soms bleven één of twee dieren achter, omdat ze bijvoorbeeld voedsel aan het zoeken waren, of liever wilden rusten.
Op zo'n moment ontstond er een soort democratisch proces, waarbij elk groepslid zich opstelde achter de makaak die hij als de leider beschouwde. Maar iedere aap hield zich aan de regel 'meeste stemmen gelden'.
Als het merendeel van de groep zich schaarde achter de aap die wilde verhuizen, dan volgden uiteindelijk alle makaken. Nooit splitste de groep zich op in tweeën.
Verder viel het Petit op dat elk lid evenveel invloed leek hebben op het groepsproces, ongeacht het geslacht of de sociale status. "Ook de jongen kunnen de complete groep in beweging krijgen, als ze maar genoeg aanhangers verzamelen", verklaarde de onderzoekster in het Britse wetenschappelijke tijdschrift New Scientist.
Het gedrag van de makaken is opvallend, omdat de meeste dieren zich bij beslissingen laten leiden door een 'groepshoofd'. Zo volgen gorilla's altijd het voorbeeld van een dominant mannetje, de zilverrug. Maar ook wolven en zelfs paarden schikken zich naar het gedrag van één leider.
Petit stelt in haar studie echter dat het keuzesysteem van de makaken evolutionaire voordelen biedt. Het democratische model van de apen zou ervoor zorgen dat het inzicht en de ervaring van alle groepsleden maximaal wordt benut.
(Bron)