Ophef over achterhouden kritisch Irak-advies

DEN HAAG - Zowel regeringspartijen PvdA en ChristenUnie als SP, VVD en D66 in de oppositie zijn ervan geschrokken dat een kritisch juridisch advies over de politieke steun aan de oorlog in Irak eind april 2003 zou zijn achtergehouden voor de toenmalige CDA-minister Jaap de Hoop Scheffer.
NRC Handelsblad berichtte zaterdag over een geheim memorandum waaruit dit zou blijken.
Volgens het advies dat op de website van NRC Handelsblad staat, schoot de onderbouwing van de steun aan de oorlog door het toenmalige kabinet-Balkenende juridisch tekort.
Nederland zou zelfs een eventuele procedure voor het Internationale Gerechtshof verliezen. Op het memo staat: ''Graag goed opbergen in de archieven voor het nageslacht. De discussie is hiermee voor dit moment gesloten.''
Premier Jan Peter Balkenende zei zaterdag tijdens een nieuwjaarsbijeenkomst van het CDA in Haarlem eerst de details te willen horen. Hij wilde nog niet inhoudelijk op de zaak ingaan. Ook moest hij nog contact hebben met huidig minister Maxime Verhagen van Buitenlandse Zaken, die op bezoek is in Australië en Nieuw Zeeland.
Volgens Tweede Kamerlid Martijn van Dam van de PvdA bevestigt het stuk bij hem niet alleen dat de oorlog in Irak niet goed was, maar ook dat de juridische onderbouwing niet deugde. Met zijn collega Joël Voordewind van de ChristenUnie noemt hij het schokkend als de ambtelijke top het advies niet heeft doorgegeven.
De PvdA en ChristenUnie willen, net zoals oppositiepartijen SP, VVD en D66, zo snel mogelijk uitleg van het kabinet. Verhagen wordt pas vrijdag terugverwacht van zijn reis. Maar volgens Voordewind kan Balkenende ook in zijn eentje uitleg geven in de Kamer.
De twee regeringspartijen willen nog geen antwoord geven op de vraag of er een parlementair onderzoek moet komen naar de steun aan de oorlog in Irak. Zij willen eerst de reactie van het kabinet afwachten.
In de Kamer gaan al lang stemmen op voor een onderzoek. Toen de PvdA in de oppositie zat bij het vorige kabinet, waren de sociaaldemocraten daar ook voor. Maar CDA, PvdA en ChristenUnie hebben bij de coalitieonderhandelingen afgesproken dat ze zo'n onderzoek tegenhouden.
De premier zei dat hij ook nu geen behoefte heeft aan een parlementair onderzoek naar de Nederlandse steun in 2003 aan de Amerikaans invasie in Irak. En een meerderheid van de Kamer is het daarmee eens, aldus Balkenende.
D66-leider Alexander Pechtold riep regeringspartijen op om het regeerakkoord open te breken. Het zou volgens Pechtold ''democratisch onzedelijk'' zijn om nog vast te houden aan de afspraak geen onderzoek te doen.
Volgens SP-Kamerlid Harry van Bommel onderstreept de onthulling in NRC de noodzaak van een parlementaire enquête. Van Baalen zei dat het van de antwoorden van het kabinet afhangt of de VVD-fractie in de Tweede Kamer nu ook een verzoek tot een Irak-onderzoek steunt.
VVD-leider Mark Rutte waarschuwde eerder deze week al dat het kabinet te veel mist laat ontstaan rond de politieke steun voor de oorlog in Irak.
(Bron)

Hoe durft iemand nu nog een onderzoek tegen te houden?