Ingrijpende hervormingen van het huurbeleid

DEN HAAG - Een kwart van de huurhuizen moet geloven aan de wetten van de vrije markt. Nu is dat 5 procent. Onder meer de onderhoudsstaat en de waarde van het huis gaan de maximale huurprijs bepalen. De regering wil de liberalisering van deze 649.000 huizen vanaf juli 2006 onder voorwaarden stapsgewijs doorvoeren.
Op voorstel van minister Dekker (Volkshuisvesting) besloot het kabinet vrijdag tot een ingrijpende hervorming van het huurbeleid. Het doel hiervan is meer variatie in het woningaanbod te stimuleren om zo de impasse op de Nederlandse woningmarkt te doorbreken. In ruil voor de beoogde liberalisering van de huurmarkt moeten de woningcorporaties aan de slag en flink wat nieuwe huizen bouwen. De komende drie jaar moeten 30 procent meer nieuwe huurhuizen uit de grond gestampt worden.
Mensen die huursubsidie krijgen en wier huis straks in de vrije sector terecht komt, blijven recht houden op huursubsidie, verzekert Dekker. De korting op deze subsidies in het kader van de bezuinigingen van het kabinet gaan gewoon door.
Een tweede bezuinigingsronde komt met de hervormingen nu niet meer op het bordje van deze huurders met een krappe beurs terecht maar op die van de corporaties. In ruil voor grotere huurvrijheid moeten zij bijdragen aan betaalbare woningen voor de lagere inkomens.
Wat betreft de nieuw te bouwen huizen wil Dekker concrete afspraken maken met de verhuurders. In 2005 en 2006 moeten 15.000 nieuwe huurhuizen gebouwd worden. Voor 2007 wordt dat aantal opgevoerd naar 21.000. Zij zal in dat bouwproces een vinger aan de pols houden. "Er is ook een stok achter de deur: geen woningen, geen geld", aldus de minister.
De Woonbond, die de belangen van de huurders behartigt, heeft weinig vertrouwen in die stok achter de deur. Het nieuwe beleid zal leiden tot "enorme huurstijgingen". De groep mensen met middeninkomens, die net boven de huursubsidiegrens zit maar onder de ziekenfondsgrens (ongeveer 600.000 mensen), zal volgens berekeningen van VROM zijn onder het huidige beleid 26,4 procent kwijt aan hun huur. In het nieuwe beleid is dat 30,9 procent en in 2009 32,5 procent.
[Ik zit nu op ruim 55%, geen recht op huursubsidie want vorig jaar 31 euro teveel verdiend. Woonkostentoeslag kan ik in december met terugwerkende kracht aanvragen, en dan maar hopen.]
De tegenprestatie, die de corporaties in te bouwen nieuwe huizen moeten leveren, noemt de Woonbond "boterzacht". De beoogde aantallen zullen niet voldoende zijn om de bestaande tekorten op te lossen.
De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) verwacht dat huurwoningen in betere buurten, populaire stadswijken en randgemeenten onbetaalbaar worden voor de lage inkomens. Ook in gemeenten met betrekkelijk veel nieuwbouw, zoals bijvoorbeeld Zoetermeer en Apeldoorn, zal het percentage 'vrije' huurhuizen ruim boven de 25 komt te liggen.
De VNG wil dat een gemeente toestemming moet geven alvorens een corporatie een woning mag liberaliseren. Volgens Aedes, de koepelorganisatie van de woningcorpraties, zullen de huren onder het nieuwe regime niet de pan uit rijzen. "Ruimte is niet hetzelfde als alle huren verhogen: er zijn woningen te duur, te goedkoop en precies goed geprijsd."
De huur van een deel van de woningen kan wat Aedes betreft straks beter afgestemd worden op de kwaliteit van de woning. De organisatie ziet in Dekkers huurbeleid een "sterke impuls" voor de broodnodige bouw van nieuwe huizen.
PvdA-Tweede-Kamerlid Depla vraagt zich ernstig af of dit de impuls is waar de verhuurders op hebben gewacht. "De echte reden dat er weinig gebouwd wordt is dat de woningcorporaties te weinig grond beschikbaar hebben. Daar zou de minister dus iets aan moeten doen." Dekkker kondigde daarvoor voorstellen aan.
Ook Van Velzen van SP verwacht dat de druk op de sociale huurmarkt "nog groter" zal worden en mensen met een krappe beurs door de stijgende huren geen kant meer opkunnen. Zij doet een dringend beroep op het CDA te luisteren naar zijn achterban en zich te verzetten tegen de liberalisering. CDA'er Van Bochove is op dit punt kritisch en voorspelt een lastig debat. "Kun je liberaliseren in een overspannen markt. Is dat wel verstandig."
De beroering in de afgelopen weken over de ophanden zijnde plannen is volgens VVD-Kamerlid Hofstra, een partijgenoot van minister Dekker, mede te wijten aan "extreme situaties die als voorbeeld voor het normale zijn gaan fungeren". Hij is op details na tevreden over het nieuwe beleid. "Dit lijkt mij een begaanbare en gewenste weg."
(Bron)