'Diepe crisis' Europa na mislukt begrotingsakkoord

BRUSSEL - Europa komt in een diepere crisis terecht na het mislukken van een top van EU-leiders over een nieuwe Europese begroting. Premier Balkenende en vier Europese collega's, onder wie de Britse regeringsleider Blair, stemden vrijdagavond tegen voorstellen van huidig EU-voorzitter Luxemburg.
Een akkoord over de Europese begroting wordt nu ook zo goed als zeker met ruim zes maanden uitgesteld, omdat de kans op overeenstemming onder het komend Brits EU-voorzitterschap nihil is. Volgens de Luxemburgse premier Juncker verkeert "Europa nu niet in een crisis, maar een diepe crisis".
Premier Balkenende stelde echter dat "er sprake is van een probleem, maar niet meteen een crisis". "Je moet ook oppassen elkaar een crisis aan te praten."
Vooral de verwerping door Spanje en Finland is onverwacht. Italië en Denemarken onthielden zich vrijdag van stemming. Een laatste poging van de nieuwe Oost-Europese lidstaten om het akkoord te redden door een lagere bijdrage van Brussel te eisen, leidde niet tot resultaat. Juncker toonde zich hierover "triest en beschaamd, omdat het wel gaat om veel armere landen dan wij, de oprichters van Europa".
Een zwaar vermoeide Juncker was na afloop verder zeer cynisch, toen hij zei dat hij zaterdag naar de Washington vertrekt voor een EU-VS-top. "Daar kan ik de president van de VS dan uitleggen hoe daadkrachtig Europa is." De Duitse bondskanselier Schröder beschuldigde Nederland zelfs van "nationaal egoïsme".
De top over de begroting stokte vrijdagavond toen de Britse premier Blair een voorstel van de hand wees om zijn automatische korting op de EU-begroting te bevriezen op 5,5 miljard euro per jaar. Blair wilde daar alleen over praten als er in 2008 of 2009 een herziening van de Europese landbouwuitgaven zou komen. De Franse president Chirac, die veel boeren heeft die profiteren van EU-steun, hield dit tegen.
Nederland kreeg op het laatste moment een beter aanbod van Luxemburg dan de eerder voorgestelde korting van 460 miljoen euro per jaar. Het ging om een korting van 600 miljoen euro op jaarbasis. "Die voorstellen waren ontoereikend", stelde Balkenende. "Iedereen in Nederland zal dat begrijpen."
Nederland is momenteel de grootste nettobetaler aan Brussel. Zonder correctie zou de nettocontributie neerkomen op circa 3 miljard euro per jaar. De meeste neestemmers in Nederland waren ook tegen de Europese grondwet vanwege de hoge betalingen aan Brussel.
Op de top is ook geen echte overeenstemming bereikt over de toekomst van de Europese grondwet. Donderdagavond kwamen de EU-leiders een denkpauze van een jaar overeen, waarin lidstaten wel referenda zouden mogen houden.
Vier lidstaten schortten hun referendumplannen vrijdag al op. Vrijdag lag er echter nog steeds geen tekst voor een gezamenlijke verklaring op tafel. Tussen de begrotingsbesprekingen door ontstond daarover geen akkoord. EU-leiders legden de afspraak van donderdag een dag later ook verschillend uit.
(Bron)