'Tienduizenden krijgen verkeerd medicijn'

DEN HAAG - Tienduizenden mensen per jaar krijgen medicijnen die schadelijk voor hen zijn. Honderden mensen overlijden of lopen letsel op door dergelijke vermijdbare fouten. Vooral ouderen en kinderen zijn een risicogroep. Het gaat bijvoorbeeld om te hoge doseringen, medicijnen die niet geschikt zijn, of voorschrijven van teveel verschillende medicijnen aan ouderen.
Dat stelt de Inspectie voor de Gezondheidszorg in het rapport de Staat van de Gezondheidszorg 2004, dat donderdag is verschenen. De inspectie baseert zich in het onderzoek voor het eerst ook op databestanden van anderen, zoals ziekenhuizen, universitaire onderzoeksgroepen en het College voor zorgverzekeringen.
Op basis van buitenlandse cijfers vertaald naar de Nederlandse situatie gaan er in Nederland jaarlijks enkele duizenden mensen per jaar dood en ondervindt een veelvoud daarvan ernstige schade door fouten in de hele zorgsector, schrijft de inspectie. Harde Nederlandse cijfers bestaan niet. Generaal- inspecteur H. Kingma wil daarom een landelijk registratiesysteem voor fouten die voorkomen hadden kunnen worden. Hij wil zo risico's in kaart brengen. Fouten door nalatigheid moeten tuchtrechtelijk worden vervolgd.
Eén op de vijf ouderen krijgt elk jaar minstens één recept voorgeschreven dat schadelijk voor zijn of haar gezondheid kan zijn. Het gaat daarbij om middelen die niet geschikt zijn voor ouderen of in lagere dosering moeten worden voorgeschreven. Ouderen die vijf verschillende medicijnen gebruiken, lopen bovendien bij elk geneesmiddel dat daarbij komt 10 procent meer kans om te vallen.
Niet goed bewaken van de medicatie van patiënten is tuchtrechtelijk verwijtbaar. Dat geldt voor apotheken die geen contact opnemen met de arts om ze te waarschuwen èn voor artsen die zo'n waarschuwing in de wind slaan.
In ziekenhuizen worden fouten lang niet altijd gemeld, laat staan dat er maatregelen worden genomen om ze te herstellen. Zo blijkt uit gesprekken met verpleegkundigen dat maar de helft van incidenten met infusen worden gemeld. Het kan zijn dat dit niet gebeurt uit angst voor repressailles, of omdat mensen geen zin hebben in de administratieve rompslomp waarmee een melding gepaard gaat.
In verpleeghuizen bestaan wel goede registratiesystemen, maar ook hier worden fouten, zoals ongelukken met tilliften, niet altijd gemeld. Vier van de tien thuiszorginstellingen hebben helemaal geen registratiesysteem.
(Bron)