'Sensuele' martelpraktijken om gevangen moslims te breken

UTRECHT - 28/01/05 - Door het Amerikaanse leger ingezette vrouwelijke ondervragers hebben de islamitische terreurverdachten in het gevangenkamp in Guantanamo Bay geprobeerd te breken door hen aan te randen en sensuele kleding te dragen. In één geval smeerde een ondervraagster zelfs zogenaamd menstruatiebloed op het gezicht van een verdachte om hem ertoe te brengen uit de school te klappen, aldus de getuigenis van een Amerikaanse vertaler die in het kamp werkte.
De getuigenis van de Amerikaanse ex-sergeant Erik Saar moet nog dit jaar uitkomen in boekvorm. Het manuscript van het boek is nog geheim zolang het Amerikaanse ministerie van defensie het onderzoekt, maar persbureau Associated Press heeft op een deel ervan al de hand weten te leggen. "Ik zit hier heel erg mee omdat de gevangenen, hun families en waarschijnlijk het grootste deel van de wereld denken dat, gezien deze ondervragingstechnieken, het om een religieuze oorlog gaat. Maar dat is niet het geval", zegt de 29-jarige Saar. AP heeft de delen van het manuscript niet van Saar, maar die heeft wel de echtheid ervan bevestigd.
Saar werkte van december 2002 tot juni 2003 als vertaler Arabisch in Guantanamo. In die periode stond het kamp onder bevel van generaal-majoor Geoffrey Miller, die naar Guantanamo was gestuurd om meer en betere inlichtingen te onttrekken aan de daar gedetineerde terreurverdachten. Saar schrijft dat hij getuige was van ongeveer twintig ondervragingen en dat hij zo'n drie maanden na zijn aankomst in het kamp op de Amerikaanse marinebasis in Cuba de eerste verontrustende praktijken aanschouwde.
Volgens Saar zag hij vanaf april 2003 een kort rokje en een string aan de achterkant van de deur van een verhoorruimte hangen. "Later kwam ik er achter dat deze kleding door een van de vrouwelijke burgercontractanten werd gebruikt bij nachtelijke ondervragingen van Saudische mannen die weigerden te praten", zegt Saar. Die getuigenis lijkt overeen te komen met verklaringen van uit het kamp vrijgelaten gevangenen die vertelden dat zij zijn gemarteld door prostituees.
Saar beschrijft in zijn manuscript ook de verhoormethode van een militaire ondervraagster die probeerde van de 21-jarige Saudiër Hani Hanjour, die ervan werd verdacht vlieglessen te hebben gehad in Arizona in 1996 en 1997, de naam van zijn opdrachtgever los te krijgen. De vrouw zou eerst tegen Hanjour hebben gezegd dat als hij niet meewerkte, hij nooit een advocaat zou krijgen en Guantanamo nooit meer zou verlaten.
Toen Hanjour daarop zijn ogen sloot en begon te bidden, trok de ondervraagster volgens Saar haar uniformjas uit, waaronder zij een strak shirt droeg. Ze begon met haar borsten tegen de rug van de man te wrijven en wees hem op de erectie die hij hierdoor kreeg. De verdachte keek vervolgens op en spuugde de ondervraagster in haar gezicht, aldus Saar.
Omdat haar methode duidelijk geen effect had, vroeg de ondervraagster een andere, islamitische tolk Arabisch hoe zij de band van de verdachte met God kon breken. De tolk zei daarop dat ze hem moest vertellen dat ze ongesteld was, ze hem moest aanraken en vervolgens moest zorgen dat het water in zijn cel werd afgesloten zodat hij zich niet zou kunnen wassen.
De islam verbiedt mannen fysiek contact met vrouwen, tenzij het om hun eigen vrouw of vrouwelijke leden van hun familie gaat. Menstruerende vrouwen mogen nooit worden aangeraakt omdat ze onrein zijn. "Het plan was dat de gevangene zich onrein zou voelen nadat hij met haar had gesproken en zich in die staat niet tot God zou kunnen richten om kracht te herwinnen", schrijft Saar.
De ondervraagster wendde zich na de tip weer tot de verdachte en stopte haar hand in haar broek. Kort daarvoor had ze buiten het zicht van Hanjour rode inkt op haar vingers gedaan. Ze haalde de hand uit haar broek, toonde de verdachte het 'bloed' aan haar vingers en vroeg: "Wie stuurde jou naar Arizona?" Hanjour keek haar met een blik vol haat aan, aldus het manuscript van Saar.
"Toen smeerde ze de inkt op zijn gezicht. Hij schreeuwde het uit, spuugde naar haar en bewoog met zo veel kracht naar voren dat een van de ketenen rond zijn voeten losschoot. Daarna begon hij te huilen als een kind", schrijft Saar. "Veel plezier vannacht in je cel zonder water om jezelf schoon te maken", zei de ondervraagster bij haar vertrek.
Hoewel de getuigenissen van Saar niet door onafhankelijke bronnen kunnen worden bevestigd, lijken de verhalen die hij vertelt erg op twee eerdere rapporten over de tactieken van vrouwelijke ondervragers in Guantanamo. In november beschreef het Amerikaanse leger, op verzoek van AP, een incident in april 2003 waarbij een ondervraagster zich ook deels ontkleedde, met het haar van een gevangene speelde en bij hem op schoot ging zitten. Die sessie zou onmiddellijk gestopt zijn door een waarnemer en de vrouw zou een reprimande hebben gehad. Bij een tweede incident zou een ondervraagster rode inkt op het shirt van een spugende gevangene hebben gesmeerd en gezegd hebben dat het bloed was. Ook zij kreeg een reprimande van het leger.
De Amerikaanse federale recherche FBI heeft verschillende keren kritiek geuit op de seksuele martelpraktijken van ondervraagsters in Guantanamo. Een klacht van de FBI bij het ministerie van defensie over agressieve verhoormethoden, zoals het vastgrijpen van de genitaliën van gevangenen door de ondervraagsters, werd echter niet behandeld.
Volgens het Amerikaanse leger is 20 procent van de cipiers in Guantanamo vrouw. Hoeveel vrouwen betrokken zijn bij de ondervragingen is niet bekend. Het leger stelt echter dat de militairen in Guantanamo alle gevangenen op een humane manier verhoren en behandelen in overeenstemming met Amerikaanse wetten en verplichtingen.
(Bron)