Muizen en wormen saneren uiterwaarden

NIJMEGEN - De sanering van met zware metalen vervuilde uiterwaarden is overal in het stroomgebied van de grote rivieren een groot en zeer kostbaar probleem. Bioloog Sander Wijnhoven heeft echter goed nieuws: over een jaar of tien hebben muizen, mollen en regenwormen zo vaak door het vervuilde slib gegraven dat saneren zelfs op de sterkst vervuilde plekken niet meer nodig is.
Wijnhoven promoveert volgende week aan de Radboud Universiteit in Nijmegen. Hij heeft vier jaar lang muizenpopulaties in de uiterwaarden gevolgd. Hij zag het grootste deel van het muizenvolk elk voorjaar verdrinken in een hoogwaterperiode.
Maar hij heeft ook vastgesteld dat de rol van kleine gravers substantieel is voor het vrijwel kosteloos afvoeren van gif uit de uiterwaarden.
Tot ver in de jaren zeventig waren rivieren een soort open riolen boordevol industrieel afval. Tegenwoordig zijn Maas, Rijn en Waal veel schoner, maar in de uiterwaarden lag sindsdien een dikke laag slib, die zo giftig was dat de modder als chemisch afval moest worden behandeld.
Tegen de opslag van vervuild uiterwaardenslib lopen nog steeds beroepsprocedures van onder meer verontruste omwonenden.
Wijnhoven stelt nu dat gifconcentraties door het gegraaf van muizen, mollen en wormen zo sterk zijn verdund, dat afgraven helemaal niet meer nodig is. De beestjes brengen de verontreinigde grond aan de oppervlakte en de rivier voert de vervuilde deeltjes af naar zee. Over ongeveer tien jaar is de giftige bovenste laag van het slib verdwenen.
In diepere aardlagen blijven de zware metalen wel aanwezig, maar zo sterk verdund dat het nauwelijks meer kwaad kan, volgens de bioloog. Alleen in zanderige bovenlagen van terreinen die nooit overstromen is afgraven nog aan te bevelen, stelt Wijnhoven.
Om de kleine gravers hun werk te laten doen is het volgens Wijnhoven belangrijk dat er voldoende bosschages en heuveltjes in de uiterwaarden zijn te vinden.
Muizen kunnen daar een veilig heenkomen zoeken bij hoogwater, want het duurt elk jaar heel lang voor de muizen weer terugkeren na een overstroming.
(Bron)