Kirgizische oppositie bestormt regeringsgebouw

BISJKEK - Duizenden aanhangers van de oppositie in Kirgizië hebben donderdag het belangrijkste regeringsgebouw in de hoofdstad Bisjkek bestormd. De oproerpolitie probeerde de demonstranten terug te drijven van het plein voor het Witte Huis, maar trok zich na enige tijd terug. Twee ministers zitten vast in het regeringsgebouw. Ook in de zuidwestelijke stad Batken hebben aanhangers van de oppositie een regeringsgebouw bezet.
De betogers zwaaiden met witte vlaggen uit ramen op de tweede verdieping van het gebouw. De aanhangers van de oppositie eisen het ontslag van president Askar Akajev. De demonstranten maakten het staatshoofd uit voor bedrieger en leugenaar. Akajev verliet donderdag het regeringsgebouw via de achterkant om overleg te voeren met vertegenwoordigers van de Organisatie voor Samenwerking en Veiligheid in Europa (OVSE).
De massale demonstratie liep eerder al uit op botsingen met aanhangers van de president. Volgens ooggetuigen zouden er schoten zijn gelost, maar is nog niet duidelijk wie daarvoor verantwoordelijk is.
De regeringsgetrouwen trokken gewapend met stokken en geïmproviseerde schilden naar een plein in het centrum van Bisjkek, waar naar schatting 10.000 demonstranten van de oppositie waren samengekomen. "De sfeer is explosief. Mensen rennen alle kanten op, jagen achter elkaar aan met stokken en stenen. Duizenden mensen zijn in gevecht met elkaar", meldde een verslaggever van het Britse persbureau Reuters.
De oppositieleden, studenten en burgers zouden inmiddels steun krijgen van politiemensen, die zich bij hen hebben aangesloten. De woensdag aangetreden minister van Binnenlandse Zaken in het Centraal-Aziatische land, Kenesjbek Doesjebajev, riep de demonstranten eerder op de dag op de rust te bewaren, niet te plunderen en geen overheidsgebouwen te bestormen. Hij voegde daaraan toe dat hij de politie nooit opdracht zal geven te schieten op vreedzame demonstranten.
Het impliciete dreigement volgde op uitlatingen die Doesjebajev woensdag al deed, waarin hij geweld tegen demonstrerende aanhangers van de oppositie niet uitsloot. "We kunnen geweld gebruiken, en wapens. Maar we zullen niet schieten op burgers die zich houden aan de wet, op vrouwen, oude mensen en kinderen", zei Doesjebajev in zijn eerste publieke optreden.
De bewindsman, tot woensdag hoofd van de politie van Bisjkek, kreeg de ministerspost, nadat president Akajev in de ochtend plotseling minister Soebambekov en de procureur-generaal had ontslagen. Doesjebajev geldt als een man van de harde lijn.
De net aangetreden procureur-generaal Marat Soetalinov liet woensdag ook direct dreigende taal horen. Hij zei een vooronderzoek te willen beginnen naar een van de oppositieleiders en ex-premier, Koermanbek Bakiev. Hij zou zich schuldig maken aan een poging tot staatsgreep, omdat hij tegenstanders van de president heeft gemobiliseerd in de steden Osh en Dzalal-Abad. Donderdag zouden oppositieaanhangers ook een regeringsgebouw in de zuidelijk stad Batken hebben ingenomen.
De oppositie voert al bijna een week actie tegen de uitslag van de parlementsverkiezingen. Die werden op 27 februari en 13 maart in twee rondes gehouden. De OVSE oordeelde dat de verkiezingen onrechtmatig waren verlopen.
Waarnemers vrezen dat de steeds grimmiger sfeer kan uitmonden in een burgeroorlog. Het land, dat grenst aan China, is rijk aan energiebronnen. Zowel Rusland als de Verenigde Staten hebben militaire bases in de buurt van de hoofdstad.
Twee ministers zitten vast in het regeringsgebouw. Het Russische persbureau Interfax meldde dat het om de ministers van Defensie en Veiligheid gaat.
(Bron)