‘Evolutie kan niet worden teruggedraaid’

AMSTERDAM – Evolutie is onomkeerbaar. Dat beweren Amerikaanse wetenschappers die hebben geprobeerd om een eiwit terug te brengen in de staat van 400 miljoen jaar geleden.
De onderzoekers van de Universiteit van Oregon voerden genetische manipulatie uit op de zogenaamde glucocorticoïde receptor, een eiwit dat zich in het menselijk lichaam bindt aan het stresshormoon cortisol.
Het eitwit is door enkele mutaties in de loop van de evolutie voortgekomen uit een 400 miljoen jaar oude receptor, die reageerde op een ander hormoon.
De wetenschappers draaiden die mutaties met moderne technieken terug. Tot hun verbazing brachten ze het eiwit daarmee niet terug in zijn oude staat, maar vielen alle functies van het molecuul uit.
De resultaten van het onderzoek zijn gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift Nature.
“We waren erg verrast dat we een dode receptor zagen, die op geen enkel hormoon reageerde”, aldus hoofdonderzoeker Joe Thornton in het Britse tijdschrift New Scientist. “Het eiwit verkeerde namelijk in precies dezelfde staat als op een moment dat relatief kort geleden is in de evolutie.”
De wetenschappers vonden uiteindelijk een verklaring voor het fenomeen. Vijf mutaties in de structuur van het eiwit zorgden ervoor dat de moleculen niet meer konden worden teruggebracht in de oorspronkelijke staat.
Volgens de onderzoekers suggereert dat principe dat evolutie niet kan worden teruggedraaid.
“In feite verbranden de vijf mutaties de brug die het eiwit doormiddel van evolutie is overgestoken”, aldus Thornton. "Evolutie gaat niet terug in de tijd, maar altijd verder naar volgende fases."
Veel wetenschappers vinden het experiment echter te kunstmatig om met zekerheid te kunnen vaststellen dat evolutie totaal onomkeerbaar is.
“Maar dit onderzoek laat wel zien dat het na een periode van meer dan een miljoen generaties heel moeilijk is om evolutie terug te draaien”, aldus onderzoeker Michael Rose op de Amerikaanse nieuwssite LiveScience. “Hiermee kun je mogelijk verklaren waarom dolfijnen en walvissen geen kieuwen meer krijgen. Het is te lang geleden dat hun voorouders functionele kieuwen hadden.”
(Bron)