Britse verkiezingen gaan over Schotland en Blair

LONDEN - De Britten gaan donderdag naar de stemlokalen voor regionale en lokale verkiezingen. De ogen zijn vooral gericht op Schotland, waar winst van de Schotse Nationale Partij (SNP) de weg naar afsplitsing van de Britse unie opent.
Bovendien houdt Groot-Brittannië de adem in voor de week na de verkiezingen. Dan zal premier Blair bekendmaken wanneer hij precies vertrekt.
In Schotland regeert nu een coalitie van de sociaal-democratische partij Labour en de Liberaal-Democraten. De SNP kan volgens de peilingen echter rekenen op flinke winst, waarmee de partij het voortouw kan nemen in coalitiebesprekingen.
De SNP heeft beloofd bij regeringsdeelname binnen een half jaar een referendum uit te schrijven over de onafhankelijkheid van Groot-Brittannië.
De Schotse nationalisten spiegelen de kiezers een rooskleurige economische groei voor, die zou kunnen wedijveren met die in Engeland. Het land zou vooral worden geplooid naar Scandinavisch voorbeeld, met hoge belastingen en zeer uitgebreide sociale voorzieningen.
Analisten wijzen er echter op dat de SNP wel heel vanzelfsprekend uitgaat van een voortdurend lidmaatschap van de Europese Unie. Het resterende Groot-Brittannië (Engeland, Wales en Noord-Ierland) zou zonder Schotland wel automatisch lid blijven, maar de Schotten zouden het lange en moeizame traject van een kandidaatlidstaat moeten volgen.
Omdat elke lidstaat van de EU daarin zeggenschap heeft, is het niet ondenkbaar dat landen de Schotse aanvraag zullen tegenwerken. Zo zou Spanje een veto kunnen uitspreken om zijn eigen separatische Basken niet aan te moedigen.
De Schotse assemblee Holyrood is slechts een van de vertegenwoordigende lichamen waarvoor de Britten kunnen stemmen.
Ook het regionale parlement van Wales krijgt nieuwe leden. Verder mogen 32,8 miljoen Engelsen stemmen voor de gedeeltelijke of gehele vervanging van gemeenteraden en zijn in enkele gemeenten burgemeestersverkiezingen.
Blair wacht de verkiezingsdag af voordat hij de langverwachte mededeling doet over de datum van zijn vertrek. De premier kondigde vorig jaar aan dat hij uiterlijk in september van dit jaar zijn verantwoordelijkheden zou hebben overgedragen aan een opvolger, waarschijnlijk de huidige minister van Financiën Gordon Brown.
Partijgenoten van Blair hebben hem de afgelopen maanden geregeld opgeroepen niet tot vrijdag te wachten met zijn aankondiging. Zij vrezen dat het ongenoegen over onder meer het Irak-beleid van de regering zijn Labour-partij bij de verkiezingen slecht zal bekomen.
Volgens peilingen kan de partij rekenen op niet meer dan 29 procent van de stemmen. Blair heeft herhaaldelijk opgeroepen de verkiezingen niet te gebruiken om een proteststem tegen zijn beleid uit te brengen.
(Bron)